تعیین نقطة ظهور رسوب آسفالتن با استفاده از روش پردازش تصویر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

رسوب اجزای آلی هیدروکربنی و به‌ویژه آسفالتن یکی از مهم‌ترین معضلات صنایع بالادستی و پایین‌دستی نفت است که در سازندهای نفتی مخزن، تجهیزات بهره‌برداری تولید، خطوط لوله انتقال نفت و ذخیره‌سازی مشکلاتی را ایجاد می‌کند. بدین لحاظ شناخت سازوکار تشکیل رسوب (سینتیک رشد و توسعه ذرات جامد آلی) و تعیین نقطة ظهور رسوب آسفالتن در نفت‌های آسفالتنی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق، در ابتدا در محدوده وسیعی از درجه API نفت، نمونه‌هایی از مخازن مختلف هیدروکربنی ایران با سه روش متداول اندازه‌گیری آزمایشگاهی نقطه ظهور آسفالتن در نفت اتمسفریک، بررسی شدند. نتایج آزمایشگاهی نشان می‌دهد، این روش‌ها همواره در اندازه‌گیری نقطة ظهور رسوب آسفالتن، توانایی و یا دقت کافی برای تعیین نقطه شروع رسوب‌گذاری را ندارند. با استفاده از روش پردازش تصویر و محاسبات ریاضی بر روی تصاویر تهیه شده در مراحل مختلف رسوب‌گذاری و رشد ذرات کلوئیدی که مبنای مطالعات سینیتیکی رشد رسوب آسفالتن می‌باشد، می‌توان نقطة ظهور رسوب آسفالتن را با دقت بالا اندازه‌گیری کرد. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که روش‌ جدید به‌کار برده شده نه‌تنها دقت قابل‌قبولی در اندازه‌گیری نقطة ظهور رسوب آسفالتن در اغلب نفت‌های سبک تا سنگین آسفالتنی را دارد بلکه می‌تواند به‌عنوان یک ابزار قوی در مطالعات سینیتیکی رشد ذرات آسفالتنی، حتی در نفت‌های زنده و در شرایط دما و فشار بالای مخزن نیز به‌کارگرفته شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Asphaltene Flocculation Onset Detection with the Image Processing Method

چکیده [English]

One of the most important problems in the upstream oil industries is heavy organic and asphaltene deposition that cause to plug in formations, production surface facilities, wellbore, and flow lines. Determination of asphaltene precipitation, flocculation and aggregation mechanisms and asphaltene flocculation onset point are too important subjects in asphaltene deposition management. In this work, at first, three usual methods are applied for measuring onset of flocculation in some Iranian asphaltenic crude oils. As it can be seen, these methods are sometimes unable to give any onset point and/or their results are not always accurate enough. Here the image-processing concept is applied to develop a new effective and applicable procedure to detect asphaltene flocculation onset points. The obtained results show that the developed method not only has a good accuracy in asphaltene flocculation onset estimation especially in the most heavy and light asphaltenic crude oils, but also can be applied as powerful tool for research on kinetic growth of asphaltene particles. Also this method can be used for onset point detection and kinetic growth of asphaltene particles in live oils at high pressure and temperature.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asphaltene
  • Flocculation
  • Onset
  • Image Processing آسفالتن، تجمع، نقطة ظهور، پردازش تصویر
[1] Leontaritis K.J. & Mansoori G.A., “Asphaltene flocculation during oil production and processing: A thermodynamic-colloidal model”, SPE Paper 16258, SPE International Symposium on Oilfield Chemistry, San Antonio, TX, 4-6 February 1989.
[2] Leonarities K.J., Amaeflue J.O. & Charles R.E., “A systematic approach for the prevention and treatment of formation damage caused by asphaltene deposition”, SPE 5376, Texas, 13–16 August 1994.
[3] Wang J.X. & Buckley J.S., “Anticipating asphaltene problems offshore-A practical approach”, SPE 15254, Texas, 5–8 May 2003.
[4] Pfeifeer J.Ph. & Saal R.N.J., “Asphaltic bitumen as colliod system”, J. of Phys. Chem., Vol. 44, pp. 139-49, 1995.
[5] Rassamdana H., Dabir B., Nematy M., Farhani M. & Sahimi M., “Asphalt flocculation and deposition: I. The onset of precipitation”, AIChEJ, Vol. 42(1), pp. 10, 1996.
[6] Mousavi-Dehghani S.A., Riazi M.R., Vafaie-Sefti M. & Mansoori G.A., “An analysis of methods for determination of onsets of asphaltene phase separations”, J. Petrol. Sci. Eng., Vol. 42, pp. 145–156, 2004.
[7] Gholoum E.F., Oskui G.P. & Salman M., “Investigation of asphaltene onset conditions for kuwaiti reservoirs”, SPE paper 81571, Presented at the SPE 13th Middle East Oil Show Conference in Bahrain 5-8, April 2003.
[8] Yen A., Yin Y.R., “Evaluating asphaltene inhibitors: laboratory tests and field studies”, SPE 5376, Texas, 13–16 February 2001.
[9] Al-Sahhaf T.A., Fahim M.A. & Elkilani A.S., “Retardation of asphaltene precipitation by addition of toluene, resins, deasphalted oil and surfactants”, Fluid Phase Equilibria, pp. 194–197, 1045–1057, 2002.
[10] Rogel E., León O. & Espidel J., “Asphaltene stability in crude oils”, SPE 53998, April 1999.
[11] Maham Y., Chodakowski M.G., Zhang X. & J.M. Shaw, “Asphaltene phase behavior: prediction at a crossroads”, Fluid Phase Equilibria, pp. 228–229, 21–26, 2005.
[12] Vafaie-Sefti M., Mousavi-Dehghani S.A. & Mohammad-Zadeh M., “A simple model for asphaltene deposition in petroleum mixtures”, Fluid Phase Equilibria, Vol. 206, pp. 1–11, 2003.
[13] Correra S., “Living and dead theories for asphaltene stability”, Journal of Colloid and Interface Science, Vol. 267, pp. 178–193, 2003.
[14] Zekri A.Y., Shedid Sh.A. & Alkashef H., “A novel technique for treating asphaltene deposition using laser technology”, SPE 70050, Texas, 15–16 May 2001.
[15] Reubush S.D., Effects of storage on the linear viscoelastic response of polymer-modified asphalt at intermediate to high temperatures, Master of Science Thesis, Virginia Polytechnic Institute and State University, November 1999.
[16] Junior L.C.R., Ferreira M.S. & Ramos A.C.S., “Inhibition of asphaltene precipitation in Brazilian crude oils using new oil soluble amphiphiles”, Journal of Petroleum Science and Engineering, Vol. 51, pp. 26– 36, 2006.
[17] Spiecker P.M., Gawrys K.L. & Kilpatrick P.K., “Aggregation and solubility behavior of asphaltenes and their subfractions”, Journal of Colloid and Interface Science, Vol. 267, pp. 178–193, 2003.
[18] Escobedo J. & Mansoori G.A., “Theory of viscosity as a criterion for determination of onset of asphaltene flocculation”, SPE 28729, Texas, 20–26 August 1996.