امکان‌سنجی بهره‌برداری از مطالعات لرزه‌نگاری چهار بعدی مخزن سروک در میدان آزادگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران،

2 پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران

3 پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران

چکیده

پس از انتخاب سازند سروک به‌عنوان سازند هدف تعداد 31 نمونه از پلاگ‎های تهیه شده از مغزه چاه‌های حفر شده از آهک‌های سازند سروک، برای اندازه‌گیری‎های آزمایشگاهی به مرکز تحقیقات و تکنولوژی (TRC) ژاپن فرستاده شدند و سرعت امواج تراکمی و برشی در شرایط مخزن و تحت مقادیر مختلف اشباع سیال، فشار و دما مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. پاسخ‌های لرزه‌ای سازند سروک از دو منظر سرعت و دامنه امواج مورد بررسی قرار گرفته و تغییرات آنها نسبت به تغییر شرایط مخزن مورد تجزیه تحلیل و مدل‌سازی واقع گردید، با انجام اعتبار‌سنجی مدل گاسمن برای سازند مذکور که خطای نسبی کمتر از ٤% را نشان می‌دهد، استفاده از مدل مذکور در مطالعات چهار بعدی توجیه‌پذیر نمود. نتایج حاصل نشان داد که اثر تغییرات فشار موثر برای مخزن مورد مطالعه قابل پیگیری بوده و تغییر سرعت موج تراکمی ١٢% و برای سرعت موج برشی ۲١% و برای تغییر ضریب انعکاس موج تراکمی معادل 6% بوده است ولی اثر تغییرات اشباع سیال بر روی پاسخ‌های لرزه‌ای به میزان کمتر از ۲% بوده است که برای مطالعات لرزه‌ای چهار بعدی از اعتبار لازم برخوردار نمی‌باشد. نهایت اینکه احتمال مصورسازی تغییرات ناشی از جابه‎جایی سیال برای مخزن مورد مطالعه به تنهایی اندک ارزیابی می‌گردد با این حال اثرات توام تغییرات فشار و جابه‎جایی سیال روی داده‌های لرزه‌ای موج تراکمی (داده‌های لرزه‌ای موجود) حدود 13% برآورد می‌گردد که از نظر عملی امکان تفسیر آن محتمل بوده و لذا انجام مطالعات چهار بعدی لرزه‌ای مخزن سروک در حین توسعه میدان آزادگان توصیه می‌گردد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Feasibility of 4D-seismic Studies of Sarvak Reservoir in Azadegan Field

نویسندگان [English]

  • Iraj Maddahi 1
  • Saeid Ghzinezhad 2
  • Asghar Naderi 3
  • Sajjad Esmaeilpour 3
  • Mostafa Heydari 1
1 Faculty, Research Institute of Petroleum Industry (RIPI), Tehran
2 Research Institute of Earthquake and Engineering Earthquake, Tehran
3 Faculty, Research Institute of Petroleum Industry (RIPI)
چکیده [English]

The present study is concerned about monitoring 4D seismic of Azadegan oil field; Sarvak formation is a major reservoir and supposed to be the prospect formation At first, 31 plug samples taken from cores and all of the Sarvak formation limestone were sent to the Japan National Oil Corporation’s Technology and Research Center (TRC) for laboratory measurements of P and S wave velocities in the reservoir conditions and at different amounts of fluid saturation, pressures, and temperatures. Moreover, the porosity of core samples and petrophysical data were studied and measured at RIPI. Afterwards, seismic responses of Sarvak formation were analyzed from two points of view, namely velocity and amplitude, and their changes in relation to reservoir conditions were modeled and analyzed.Then, to examine the validation of Gassmann’s equation, laboratory core samples were used. The results reveal that the Gassman’s model with a relative error of less than 4% provides acceptable data for the studied reservoir. The results of this study show that changes in the effective pressure will lead to 12% changes in compressional wave velocity and 21% variation in shear wave velocity. Such a change in reflection coefficient of compressional wave velocity is equal to 6%. However, changes induced by manipulating saturation were less than 2% which had low validity in seismic monitoring. Therefore, the probability of imaging the changes due to fluid displacement is insignificant and it is not successful for monitoring the studies of reservoir internal changes. However, simultaneous changes of pressure and fluid displacement on compressional seismic data (present seismic data) are estimated about 13%, which means that it is possible to interpret such changes. Thus it is suggested conducting 4D seismic monitoring during the Azadegan development program for the Sarvak reservoir fluid and studying pressure changes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seismic Monitoring
  • Feasibility
  • 4D Seismic
  • Effective Pressure
  • Fluid Saturation
  • Temperature
  • Reservoir Changes
  • Seismic Velocities
[
1]. Lumley D. E., Behrens R. A. and Wang Z., “Assessing the technical risk of a 4-D seismic project”, The Leading Edge, 16(9), pp. 1287-1291, 1997.
[2]. Wang Z., “Feasibility of time-lapse seismic reservoir, monitoring :The physical basis”, TLE, 16, pp. 1327–1329, 1997.
3- نادری ا.، حیدری م.، مداحی ا.، : مد‌‌ل‌سازی معکوس با استفاده از روابط کاستر و توکسوز جهت تخمین درصد حفره‌ها و نوع آنها در سنگ‌های کربناته: زمین‌شناسی نفت ایران، شماره 3، ص 1-15، 1391.
[4]. Gregory A. R., “Aspects of rock physics from laboratory and log data that are important to seismic inter pretation”, AAPG, Memoir 26, pp. 15-46, 1977.
[5]. Maddahi I. and Hassanzadeh E.” Detection of over pressure reservoir with variation of poisson’s ratio at carbonate samples at one of the south-west fields of iran” Journal of Science University of Tehran, Vol. 30, No.2, Winter, 2005.
[6]. Castagna J., Han D. and Batzle M. L., Issues in rock physics and implications for DHI, interpretation, The Leading Edge, August 1995.
[7]. Bentley L. R., Zhang J. J. and Han-xing Lu, “4D seismic monitoring feasibility”, The CREWES report, pp. 777-786, 1999.
8- مطیعی ه.، زمین‌شناسی ایران: زمین‌شناسی نفت زاگرس 1 و 2، سازمان زمین‌شناسی ایران، 1009 ص. 1374.
[9]. Gregory A. R., “Aspects of rock physics from laboratory and log data that are important to seismic interpretation”, AAPG, Memoir 26, pp. 15-46, 1977.
[10]. Bentley L. R., Zhang J., and Lu H.
-
X. “Evaluating feasibility of seismic fluid monitoring”, SEG Technical Program Expanded Abstracts, 2000: pp. 1595-1598, 2000.
doi: 10.1190/1.1815718
[11]. Landrø, Martin, Discrimination between pressure and fluid saturation changes from time lapse seismic data Geophysics, Soc. Of Geophysics, 66,5-8, 2001.